İşleyiş olarak insan toplumu karmaşık bir sistem. Karmaşık
yapıda uzun süreç içinde ortaya çıkan sorun denilen durumlar, bir tek sonuçla
çözülemez. Böyle bir tek dokunuş tüm yapıyı yıkar, bütünü dağıtır. Çözüm
duygusunu ve kavramını genişleterek ele alırsak, değişimi süreç içinde
görebiliriz. Uzun bir sürecin ilk aşaması fark edilebilirse devamı
getirilebilir. Bütünün her bileşeni dönüştüğünde değişim görülür. Her süreç
öğreticidir. Zaman denen öğretmen işini eksiksiz yapar.
Beğenmiyorsan bu sonuca ortak olduğun şeyleri değiştir. Her
eylemini bütünün hayrına mı, diye özeleştiriden geçir ve daha önce
davranmadığın gibi davran. Sonuç beklediğinin aynısı olmasa da değişir.
Sınırlayıcı düşüncelerinden kurtul. Karşı konumda gördüğünüz parçaları
anlamadıkça onları dönüştüremezsiniz, karşıt oldukça karşı ucu beslersiniz. Her
parça sistemin içindedir, bunu anlamak sizi biraz daha özgürleştirir. Sonuç
beğenilmiyorsa buna neden olan direngen yanlarımızla yarattığımız değerlerin
neleri değiştirdiğini anlamak iyi bir başlangıçtır, az önce sözü edilen dönüşüm
örneğidir.
***
Bireysel resmi tarih yazarınızı artık işten atma zamanı
geldi. Daha içinde olduğunuz sistemi anlamadan bir üst sistemdeymiş gibi ya da
düşsel bir yerdeymiş gibi davranamazsınız. Enerjinizi kendinizi kandırmaya
yöneltmek yerine somut koşulların somut çözümlemesine vermek daha doğrudur.
Aldığınız kararların bir türlü gerçekleşmediğinizi görerek işi başlamalısınız.
Kararlarınız değişirse onlara karşı olanlar da değişeceğinden yeni bir tarih
yazıcılığına başlayabilirsiniz.
Batı toplumları bilim, sanayi, siyaset ve sanat
üretimleriyle olmak istediğimiz üst sisteme yakın bir yerde duruyor. Sanayi ve
siyaset doğru bir ayarda olunca bilim ve sanatta ayarlı oluyor. Silahlı Güçler
ve eğitim yapılanması içerik olarak bütünün hayrına dengelenirse devlet yapısı
sürdürülebilir oluyor. Toplumsal anlaşma sonrası birey belli oranda
özgürleşebiliyor, bir arada yaşanabiliyor. Bu oluşuma işbirliği yapan,
karşısındakiyle eşleşebilen, çabalayan, sabreden ulaşabiliyor. Her şeyi hemen
isteyen "mızıkçılar" işi kolayca bozabiliyor. Ayırarak kendini var
etmek hızlı ama kısır bir yol, mızıkçılar bunu anlamıyor. Ayrıştırarak elde
ettikleri hep birlikte kazanabileceklerinden daha az oysa. Oyun çoğu zaman
mızıkçılar atıldıktan sonra devam eder.
